Κάννες 2025- Σε μια φεστιβαλική σεζόν που ταρακούνησε με μηνύματα ελευθερίας, αντίστασης και καλλιτεχνικής αυθεντικότητας, το 78ο Φεστιβάλ Καννών έκλεισε με τον πιο πολιτικά φορτισμένο τρόπο: Ο Ιρανός σκηνοθέτης, Τζαφάρ Παναχί, κατέκτησε τον Χρυσό Φοίνικα για το “Ήταν Απλώς Ένα Ατύχημα”, μια ταινία που γεννήθηκε μέσα στην καταστολή, αλλά έφτασε θριαμβευτικά στο διεθνές προσκήνιο.
Η ταινία, με στοιχεία πικρής ειρωνείας και υπαρξιακής αμφιβολίας, αφηγείται την ιστορία πέντε ανθρώπων που προσπαθούν να αναγνωρίσουν τον βασανιστή τους, βασισμένοι μόνο σε μνήμες κάτω από τις κουκούλες της φυλακής. Το φιλμ αποτελεί άμεση αντανάκλαση της προσωπικής εμπειρίας του Παναχί, ο οποίος έχει περάσει χρόνια υπό περιορισμό και απαγορεύσεις κινηματογράφησης από το ιρανικό καθεστώς.
Ο Παναχί, κατά την παραλαβή του βραβείου, ευχαρίστησε την οικογένειά του για τη στήριξη «σε περιόδους που δεν ήμουν δίπλα τους» και απηύθυνε κάλεσμα ενότητας στους Ιρανούς πολίτες: «Ας αφήσουμε στην άκρη τις διαφορές. Το σημαντικότερο είναι η ελευθερία της χώρας μας.»
Η εξάδα της NEON
Η ταινία του Παναχί ήταν η έκτη συνεχόμενη κατάκτηση Χρυσού Φοίνικα για την εταιρεία διανομής NEON, γεγονός που τη μετατρέπει σε έναν από τους πιο σταθερούς φορείς διάδοσης ποιοτικού και πολιτικού σινεμά σήμερα.
Πέρα από τη νίκη του Παναχί, ξεχώρισε το “Sentimental Value” του Νορβηγού Γιοακίμ Τρίερ, που απέσπασε το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής. Η ιστορία του αποξενωμένου πατέρα-σκηνοθέτη και της κόρης του που προσπαθούν να επανασυνδεθούν μέσω μιας… ταινίας, συγκίνησε με τη λεπτότητα και τον συναισθηματικό της αντίκτυπο.
Μεγάλοι νικητές, δυνατές φωνές
Ο Κλέμπερ Μεντόνσα Φίλιο βραβεύθηκε για τη σκηνοθεσία του “The Secret Agent”, ενώ ο πρωταγωνιστής του, Βάγκνερ Μούρα, απέσπασε το βραβείο ερμηνείας. Η Νάντια Μελλίτι εντυπωσίασε στην “Little Sister” και αναδείχθηκε καλύτερη ηθοποιός, σε μια ταινία που κατέκτησε και το Queer Palm.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί το βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη που δόθηκε στον Χασάν Χαντί για το “The President’s Cake” — η πρώτη φορά που ιρακινή ταινία διακρίνεται στις Κάννες.
Ένα Φεστιβάλ για την Τέχνη και τη Δημοκρατία
Μέσα από μπλακ άουτ, πολιτικά μηνύματα και κινηματογραφικές εκρήξεις, το φετινό φεστιβάλ αποδείχθηκε ένα πεδίο μάχης για τη δημοκρατία και τη φαντασία. Ο Γιοακίμ Τρίερ το έθεσε εύστοχα: «Η τέχνη είναι η γλώσσα πριν τη γλώσσα — μια μορφή ενότητας.»
Σε έναν κόσμο όπου οι δημιουργοί διώκονται και η ελευθερία έκφρασης περιορίζεται, το Φεστιβάλ Καννών θυμίζει πως ο κινηματογράφος μπορεί να είναι κάτι πολύ περισσότερο από ψυχαγωγία: ένα όπλο, μια φλόγα, ένα παράθυρο.
Και φέτος, μέσα από το έργο του Παναχί και άλλων τολμηρών δημιουργών, αυτό το παράθυρο άνοιξε διάπλατα.
Κατάλογος Βραβείων:
-
Χρυσός Φοίνικας (Palme d’Or):
“Ήταν Απλώς Ένα Ατύχημα” – Τζαφάρ Παναχί -
Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής (Grand Prix):
“Sentimental Value” – Γιοακίμ Τρίερ -
Βραβείο Σκηνοθεσίας:
Κλέμπερ Μεντόνσα Φίλιο – “The Secret Agent” -
Ανδρική Ερμηνεία:
Βάγκνερ Μούρα – “The Secret Agent” -
Γυναικεία Ερμηνεία:
Νάντια Μελλίτι – “Little Sister” -
Βραβείο της Επιτροπής (ex aequo):
“Sirat” – Ολιβιέ Λαξ
“Sound of Falling” – Μάσα Σιλίνσκι -
Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής (Prix Spécial):
“Resurrection” – Μπι Γκαν -
Βραβείο Σεναρίου:
Ζαν-Πιερ και Λικ Νταρντέν – “Young Mothers”